ұшақ

(Самолет)

ауадан ауыр ұшу аппараты. Онда ұшуға қажетті тарту күші қуатты қондырғымен, ал көтергіш күш — фюзеляжбен салыстырғанда қозғалмайтын көтергіш бетпен (қанатпен) беріледі. Ұ. негізгі екі бөлімнен: планерден және күш беретін қондырғыдан тұрады. Планерге қанат, фюзеляж (корпус), артқы жағындағы тірек және шасси кіреді. Күш беретін қондырғы бір немесе бірнеше авиациялық қозғалтқыштан тұруы мүмкін. Қанаттарының санына қарай Ұ. моноплан, биплан және біржарым план болып бөлінеді. Ең көп таралған Ұ. түрлері — монопландар (оларда тек бір қанат болады). Бипланды Ұ-та бірінің астына бірі орналастырылған және өлшемдері бірдей екі қанат болады. Біржарым планды Ұ. біреуінің өлшемі екіншісінен кіші екі қанаттан тұрады. Әр түрлі қару-жарақтары бар және жер үсті, теңіз және әуе нысаналарын жоюға немесе арнайы міндеттерді орындауға арналған ұшақтар ұрыстық ұшақтар деп аталады. Ұшақтың ұрыстық қасиеттері ұшу жылдамдығымен, ұшу алыстығымен, ұшу биіктігімен, тез ұшып көтерілуімен, маневрлілігімен, жүк көтергіштігімен, қару-жарағымен және де басқа факторлармен анықталады.